Oddajemy w ręce Czytelników już XXXIV numer ,,Zeszytów Łużyckich”. Jak wskazuje tytuł – poświęcony jest on problematyce związanej z Łużycami Dolnymi.
Prezentowane przez nas materiały w większości poświęcone są dolnołużyckiemu językowi literackiemu. Ze względu na wagę podejmowanej problematyki należy wśród nich wyróżnić artykuły omawiające sytuację językową na Dolnych Łużycach, tzn. aktualny stan i perspektywy rozwoju dolnołużycczyzny oraz niektóre aspekty łużyckiej polityki językowej po ostatniej wojnie, a także po zjednoczeniu Niemiec. Zwracamy tu szczególnie uwagę Czytelników na artykuł G. SpiessaAktualny stan języka dolnołużyckiego i jego perspektywy. W bloku poświęconym językowi dużą grupę stanowią też teksty prezentujące osobliwości, zwłaszcza leksykalne, dolnołużyckiego języka literackiego.
W dziale Varia znajdziemy ciekawe informacje o historii i współczesności stolicy Dolnych Łużyc – Chociebużu. Są tu także wspomnienia z Łużyc z czasu ostatniej wojny oraz prezentacja sylwetki Fabiana Kaulfürsta, który chociaż pochodzi z rodziny niemieckiej, to mieszkając na łużyckiej ziemi całym sercem czuje się Łużyczaninem, a swą przyszłość i dorosłe życie pragnie poświęcić kulturze łużyckiej.
W Kąciku literackim prezentujemy poezję i prozę. Czytelnicy zwrócą niewątpliwie uwagę na ciekawy przekład z języka polskiego na dolnołużycki dwóch znanych wierszy Adama Mickiewicza (Grób Potockiej i Nad wodą wielką i czystą). Autorem tłumaczenia jest Alfred Měškank. W drugiej części zamieszczamy przekłady z języka dolnołużyckiego – są to fragmenty prozy z tomu Źiw se njewospietujo. Antologija dolnoserbskeje proze.
W stosunkowo obszernym dziale recenzji proponujemy zwrócić uwagę między innymi na omówienie książki prof. Rafała Leszczyńskiego My i oni. Kontakty kulturalne Polaków i Łużyczanoraz na prezentację obszernej pracy H. Jenča, poświęconej rozwojowi leksyki górnołużyckiego języka literackiego od XVIII do początków XX wieku. Ciekawe są także pozycje podejmujące problematykę poświęconą kościołowi i katolickiej społeczności łużyckiej (Czym dla Łużyczan w latach 1863-1939 był ,,Katolski Posoł”?, Kościół katolicki na Łużycach w XX wieku). Na zainteresowanie zasługuje prezentacja tomu Pytannja sorabistyky, będącego pokłosiem międzynarodowego seminarium sorabistycznego organizowanego przez Serbski Instytut w Budziszynie i Uniwersytet Lwowski. Tom zawiera materiały poruszające problemy i zagadnienia dotyczące językoznawstwa, literaturoznawstwa oraz historii i kultury.
W niniejszym tomie obszerna jest Kronika. Znaleźć w niej można między innymi przegląd ważniejszych wydarzeń kulturalnych i naukowych na Łużycach i poza nimi, np. omówienie Drugich i Trzecich Dni Łużyckich w Opolu, powrót do wakacyjnego kursu języka i kultury łużyckiej w Budziszynie, sprawozdanie z wyjazdu koła naukowego slawistów na Łużyce, informację o sesjach sorabistycznych itd. Ilustracje, poza zdjęciami związanymi bezpośrednio z tekstem, to pejzaże Dolnych Łużyc lub fragmenty ludowego wesela. Powinny wprowadzić w nastrój tego regionu.
Zapraszamy do lektury.
32/33 (2001)
