46 (2012) – Łużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etniczne w Europie. Część II

Jubileusz osiemdziesięciopięciolecia urodzin Alfreda Měškanka to dla naszego czasopisma wydarzenie stanowiące znakomitą okazję do wyrażenia wielkiego zadowolenia i wdzięczności, że w gronie wieloletnich współpracowników „Zeszytów Łużyckich” nie brakuje tej wybitnej postaci: znawcy nauk przyrodniczych i humanisty, nauczyciela, tłumacza, poety, miłośnika kultury polskiej i łużyckiej. Rok 2012 to nie tylko rok osiągnięcia jubileuszowego wieku, ale zarazem sześćdziesięciolecie powstania dolnołużyckiego liceum w Chociebużu (Dolnoserbski gymnazium), pierwszej w historii średniej szkoły z językiem dolnołużyckim, którą Alfred Měškank współtworzył. Należał wraz ze swoją małżonką Haną-Mariją Pawlikec do zespołu sześciu pierwszych łużyckich nauczycieli w tej szkole. Wszyscy pochodzili z Górnych Łużyc, więc musieli włożyć niemały trud w opanowanie języka dolnołużyckiego, aby sprostać stojącym przed nimi zadaniom. Alfred Měškank napisał tak we wspomnieniu o czasach, gdy pracował jako nauczyciel:

Piękny język dolnołużycki, który umiłowałem w biegu lat, jest dla mnie jak drugi język ojczysty i nie może zginąć. Pomoc w jego odrodzeniu jest moim serdecznym obowiązkiem, który nieustannie podejmuję w miarę swoich sił1.

Jednym ze świadectw działalności Alfreda Měškanka na rzecz zachowania języka dolnołużyckiego jest Jego autorstwa podręcznik dolnołużyckiego dla Polaków, przeznaczony dla osób, które chciałyby się włączyć do programu odrodzenia dolnołużycczyzny (Zakłady dolnoserbskeje rěcy. Podstawy języka dolnołużyckiego, Budyšin 2006, Domowina-Verlag). Po II wojnie światowej Alfred Měškank znalazł się w grupie młodych Łużyczan studiujących we Wrocławiu. Podczas studiów w Polsce doskonale opanował język polski. Stał się jednym z wybitnych tłumaczy i propagatorów kultury polskiej na Łużycach oraz kultury łużyckiej w Polsce. Na łamach „Zeszytów Łużyckich” publikował i publikuje przekłady poezji polskiej na języki dolnołużycki i górnołużycki, znamionujące się wysokim artyzmem oraz własne utwory i artykuły. Jest też niezastąpionym, zawsze życzliwym i oddanym Redakcji konsultantem i tłumaczem tekstów tak niemieckojęzycznych, jak i pisanych w językach łużyckich, a także tłumaczem z polskiego na język niemiecki i języki łużyckie.


  1. 50 lět wučer w Choćebuzu, [w:] Serbska protyka 2002, Domowina-Verlag, Budyšin 2001, s. 46.