44 (2010) – Przenikanie się języków i kultur w przeszłości i we współczesności

Tom 44. „Zeszytów Łużyckich” poświęcony jest Pani Profesor Ewie Siatkowskiej z okazji Jej osiemdziesiątych urodzin. Część autorów niniejszego tomu to uczniowie Pani Profesor. Ich wiek mie- ści się w przedziale od dwudziestu kilku do około siedemdziesię- ciu lat. Wszyscy oni mogą się podpisać pod listem gratulacyjnym, niezwykle ciepło sformułowanym przez pracowników i studentów Instytutu Sorabistyki Uniwersytetu w Lipsku (niektórzy z nich są autorami w tym tomie). List ten drukujemy na stronie 13. Redakcja składa Pani Profesor życzenia zdrowia, pogody ducha – tej Jej ważnej cechy, którą przekazuje wszystkim wokół – ciekawych pomysłów badawczych i możliwości ich realizacji.

Z aktywną działalnością Profesor Ewy Siatkowskiej na polu sorabistyki łączy się kilkunastoletnia praca przy redagowaniu „Zeszytów Łużyckich”, a następnie uczestniczenie w naukowej Radzie Redakcyjnej naszego czasopisma, które w niniejszym, 2010 roku obchodzi jubileusz dwudziestolecia (pierwszy numer „Zeszytów Łużyckich” ukazał się w r. 1990). Sukces, jaki osiągnął nasz periodyk (9 punktów w punktacji Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Nauki), zawdzięczamy w dużym stopniu wiedzy i umiejętności Pani Profesor, które się przyczyniły do stworzenia środowiska „Zeszytów Łużyckich”, które to środowisko do dnia dzisiejszego współtworzy czasopismo. Nasz sukces zawdzięczamy też niewątpliwie wielkiej determinacji Pani Profesor w staraniu się o dotacje na wydawanie kolejnych tomów, zwłaszcza w pierwszych latach po założeniu czasopisma.

Przedstawiany czytelnikom tom zawiera dwadzieścia dwa artykuły. Zostały one zamieszczone (dla łatwiejszej orientacji czytelnika w treści tomu) w kilku rozdziałach uwzględniających róż- ną tematykę tekstów związaną z problemem przenikania się języków i kultur w aspekcie teoretycznym i praktycznym, jak w Elki Tschernokoshewej artykule poświęconym interkulturowemu dialogowi i Nicole Dołowy-Rybińskiej w tekście o transkulturowości między kulturami (a w nich językami) niemiecką i łużycką, a także w innych artykułach tomu, jak w artykule Małgorzaty Mieczkowskiej, która wprowadza do dyskursu o nacjonalizmie kulturowym w wymiarze łużyckim pojęcie budowania „współczesnego marketingu kulturowego Serbołużyczan”. Teoretyczne rozważania i nowe obszary badań przedstawiane są także w innych pracach zamieszczonych w niniejszym tomie. Na uwagę zasługują artykuły: Lechosława Jocza, zajmujący się problemem zapożyczeń niemieckich w badaniu fonologii języka górnołużyckiego, Włodzimierza Pianki o łużyckich formach adresatywno-honoryfikatywnych na tle słowiańskim, Tomasza Derlatki, podnoszący problem różnego definiowania pojęcia literatury łużyckiej i zachęcający do dalszej dyskusji na ten temat, artykuł Dietricha Scholzego, poświęcony historii ruchu teatralnego budzącego podziw swoją żywotnością i dramaturgii łużyckiej, artykuły Bożeny Itoi o internecie łużyckim i o zajęciach sorabistycznych w Instytucie Slawistyki Zachodniej i Południowej Uniwersytetu Warszawskiego. Wymieniliśmy tylko wybrane artykuły niniejszego tomu.

Zapraszamy do lektury także pozostałych tekstów t. 44, które są w nie mniejszym stopniu godne polecenia, podobnie także rozdział Forum literackie, gdzie tym razem znalazły się dwa utwory poetyckie poświęcone Janowi Bartowi Ćišinskiemu oraz już po raz trzeci na naszych łamach pojawia się Pan Tadeusz Adama Mickiewicza (część I wydano w tomie 39/40, zaś część II w t. 43). Publikujemy w tym roku następną część, Księgę III, we współczesnym przekładzie Alfreda Měškanka na język dolnołużycki.