Ad multos annos, Drogi Panie Profesorze!
Profesor Helmut Faska (Faßke) kończy w 2012 roku 80 lat. Jest jednym z nielicznych współczesnych sorabistów, których językiem prymarnym był język łużycki. Należał do grupy młodzieży, która kształciła się bezpośrednio po II wojnie światowej najpierw w gimnazjach w Czechach (w Varnsdorfie/Warnoćicach i Českiej Lipie). Często ta młodzież, podobnie jak Profesor Faska, podejmowała po maturze naukę na studiach uniwersyteckich, a potem stała się trzonem powojennej inteligencji łużyckiej. Helmut Faska zdał maturę w 1951 roku w nowo powstałym liceum górnołużyckim w Budziszynie. Przez dwa lata pracował w tymże liceum jako nauczyciel języka górnołużyckiego i wychowania fizycznego, następnie studiował w Lipsku sorabistykę i polonistykę. Po studiach przez rok przebywał jako stypendysta w Uniwersytecie im. Łomonosowa w Moskwie. W 1958 roku przyjęto Go do pracy w Instytucie Ludoznawstwa Łużyckiego (Institut za serbski ludospyt) w Budziszynie.
W 1988 roku Helmut Faska został profesorem. Jest autorem lub współautorem najważniejszych opracowań języków łużyckich powstałych po drugiej wojnie światowej, znawcą w dziedzinie słowiańsko-niemieckiego kontaktu językowego. Był wieloletnim kierownikiem działu językoznawczego w Instytucie Ludoznawstwa Łu- życkiego w Budziszynie, współautorem (z Fridem Michałkiem i Helmutem Jenčem) dziesięciu tomów i autorem pięciu tomów łużyckiego atlasu dialektalnego (Serbski rěčny atlas / Sorbischer Sprachatlas, t. 1-15, Budyšin/Bautzen 1965-1996), cennego dzieła dla badań slawistycznych i językoznawczych. Jest twórcą gramatyki akademickiej języka górnołużyckiego, napisanej przy współpracy z Fridem Michałkiem (Grammatik der obersorbischen Schriftsprache der Gegenwart. Morphologie, Bautzen 1981). W okresie pełnym niepewności dla dalszego funkcjonowania sorabistyki w zjednoczonych Niemczech podczas przełomu politycznego lat 1989/1990 został dyrektorem (wybranym przez pracowników) Instytutu Ludoznawstwa Łużyckiego w Budziszynie i następnie dyrektorem założycielem współczesnej placówki naukowej w Budziszynie (Serbski institut z.t.). Profesor Faska był członkiem Międzynarodowego Komitetu Slawistów, współpracownikiem i współautorem Ogólnosłowiańskiego Atlasu Językowego i innych międzynarodowych projektów.
Gramatyka podręczna Pućnik po hornjoserbšćinje (Budyšin 2003) Helmuta Faski, która została napisana na podstawie Jego gramatyki akademickiej, jest nowoczesnym podręcznikiem górnołużyckiego języka literackiego dla nauczających tego języka i uczących się (w 2012 r. oczekiwane jest drugie wydanie tej książki).
Profesor Faska posługuje się biegle niemal wszystkimi językami słowiańskimi. Może dzięki temu, ale przede wszystkim dzięki wielkiej życzliwości okazywanej wobec kolegów slawistów zajmujących się sorabistyką, zyskał sobie wśród nich wielu przyjaciół. Znajomi i przyjaciele z kręgu autorów, redaktorów i członków Rady Naukowej „Zeszytów Łużyckich” składają Panu Profesorowi z okazji Jubileuszu najserdeczniejsze życzenia zdrowia oraz realizacji planów i marzeń w życiu osobistym i naukowym.
46 (2012)
